Chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Khoản 1 Điều 71 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về tuyên bố chết như sau:
Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Toà án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong các trường hợp sau đây:
- a) Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
- b) Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
- c) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
- d) Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này.
Điều 72 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết như sau:
- Khi quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.
- Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Do chị T không để lại di chúc nên việc thừa kế di sản của chị T sẽ được giải quyết theo pháp luật. Theo điểm a khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015, những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết sẽ được hưởng phần di sản bằng nhau từ tài sản mà người đó để lại. Gia đình của T đã thực hiện những thủ tục để yêu cầu Tòa án tuyên bố chị T đã chết và bản án, quyết định tuyên bố chị T chết đã có hiệu lực pháp luật. Trong trường hợp này, gia đình chị T (mẹ chị) có quyền định đoạt khối tài sản của chị T (mảnh đất thuộc quyền sử dụng của chị T). Vì thế, việc gia đình chị T đã chuyển nhượng mảnh đất thuộc quyền sử dụng của chị T cho anh C là hợp pháp. Tuy nhiên, nay chị còn sống và đã trở về nên theo khoản 3 Điều 73 Bộ luật Dân sự năm 2015, chị T có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn. Tuy nhiên, nếu mảnh đất đó đã được chuyển nhượng trên cơ sở tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật thì chị T chỉ có quyền yêu cầu hoàn trả giá trị hiện còn của mảnh đất đó.