Kính thưa………………………................................................................

Thưa toàn thể các đồng chí dự Hội thảo!

Rất vinh dự cho tôi hôm nay được về dự Hội thảo “Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở” do Ban Dân vận Tỉnh ủy Bắc Giang tổ chức. Lời đầu tiên cho phép tôi gửi tới các vị đại biểu khách quý, cùng toàn thể các đồng chí dự Hội thảo lời kính chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt. Chúc Hội thảo thành công tốt đẹp.

Qua nghe báo cáo đề dẫn và các ý kiến đã tham luận tại Hội thảo tôi hoàn toàn đồng tình và nhất trí cao. Song, để bổ sung, làm rõ hơn về kết quả và chia sẻ những kinh nghiệm, thay mặt cho Thường trực Huyện ủy Lục Nam tôi xin phát biểu tham luận với nội dung “Thuận lợi, khó khăn và giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở xã, thị trấn trên địa bàn huyện Lục Nam”.

Kính thưa các vị đại biểu!

Lục Nam là huyện miền núi của tỉnh Bắc Giang với diện tích tự nhiên là 597,2 km², với 24 xã, 01 thị trấn, hiện có 281 thôn, tổ dân phố, giảm 58 thôn so với năm 2020 (do sáp nhập thôn, tổ dân phố theo Nghị quyết NQ/HĐND tỉnh), có 50 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Huyện ủy (trong đó 24 đảng bộ xã, 01 đảng bộ thị trấn; 25 chi, đảng bộ cơ quan với 8.293 đảng viên). Dân số hơn 226.194 người, gồm 08 dân tộc chiếm số đông là Tày, Dao, Nùng, Kinh, Hoa, Cao Lan, Sán Chí, Thanh Y cùng chung sống. Trong những năm qua cấp ủy, chính quyền các cấp luôn bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cụ thể hóa các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của cấp trên để lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện hiệu quả. Hằng năm cơ bản các chỉ tiêu của huyện hoàn thành so với kế hoạch; tốc độ tăng trưởng khá; chuyển dịch cơ cấu kinh tế được đẩy mạnh; được tỉnh chọn là huyện phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ trong giai đoạn 2020-2025 của tỉnh; phấn đấu đến năm 2024 huyện đạt huyện NTM.

Kính thưa toàn thể các đồng chí!

Nhận thức được tầm quan trọng của Quy chế dân chủ cơ sở. Thời gian qua Huyện uỷ, Ban Thường vụ Huyện ủy Lục Nam đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp uỷ Đảng, chính quyền, các cơ quan, ban ngành, đoàn thể từ huyện đến cơ sở thực hiện hiệu quả Quy chế dân chủ cơ sở, là cơ sở để giải quyết mọi khó khăn từ thực tiễn và đạt được một số kết quả cụ thể, đó là:

Thứ nhất, cấp uỷ, chính quyền từ huyện đến cơ sở quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng và tổ chức thực hiện dân chủ tại cơ sở; xác định đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên trong triển khai, thực hiện phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng ở địa phương. Tổ chức quán triệt, triển khai sâu rộng các nội dung về thực hiện dân chủ đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân với nhiều hình thức phong phú, đạt hiệu quả cao. Huyện và 25/25 xã, thị trấn thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở đảm bảo về số lượng, chất lượng, phân công nhiệm vụ cụ thể từng thành viên. Chủ động xây dựng quy chế hoạt động, chương trình công tác, kế hoạch kiểm tra định kỳ và đột xuất, duy trì tốt chế độ giao ban hằng tháng; chủ động tham mưu giúp cấp uỷ lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết kịp thời những vấn đề phức tạp nẩy sinh từ cơ sở; cụ thể hoá các văn bản thực hiện dân chủ ở cơ sở thành quy chế, quy định của địa phương, thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế.

Thứ hai, các xã, thị trấn thực hiện nghiêm túc việc công khai các nội dung theo quy định của Pháp lệnh, Nghị định. Những nội dung cần công khai cho nhân dân biết để giám sát như: Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, các công trình đầu tư và thứ tự ưu tiên, tiến độ thực hiện; phương án đền bù, hỗ trợ GPMB liên quan đến các dự án; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết và phương án điều chỉnh, quy hoạch khu dân cư trên địa bàn các xã, thị trấn; các chủ trương, kế hoạch vay vốn để phát triển sản xuất, giảm nghèo, kết quả bình xét hộ nghèo, cấp thẻ BHYT, xây dựng nhà tình nghĩa; việc quản lý và sử dụng các loại quỹ, khoản đầu tư, tài trợ, các khoản đóng góp của nhân dân; kết quả bầu và lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do HĐND bầu...Phát huy tốt quyền làm chủ của nhân dân trong việc bàn bạc, tham gia ý kiến, quyết định về xây dựng các công trình phúc lợi xã hội, đường giao thông nông thôn, xây dựng nông thôn mới (Trong 5 năm qua đã 200.000m² đất; 17.000 ngày công lao động; 3000m²tường vành lao để xây dựng đường giao thông, kênh mương, nên toàn huyện đến nay có 14/25 xã đạt NTM, 07/281 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và phấn đấu đến năm 2024 huyện đạt NTM), tham gia xây dựng, sửa đổi, bổ sung hương ước, quy ước, xây dựng làng văn hóa, khu dân cư văn hóa, bảo đảm an ninh trật tự...góp phần hoàn thành thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Thực hiện tốt Quyết định số 01/2017/QĐ-UBND ngày 16/01/2017 của UBND tỉnh về thực hiện quy chế dân chủ trong công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để GPMB thực hiện các dự án đầu tư (Năm 2020 đã GPMB 300ha để thực hiện 44 dự án; 06 tháng đầu năm 2021 đã GPMB được 126ha để thực hiện 15 dự án trọng điểm của huyện).

Thứ ba, Cấp ủy từ huyện đến cơ sở tập trung chỉ đạo đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND, UBND các cấp, phát huy dân chủ bằng hình thức dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp để nhân dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền. Các xã, thị trấn tạo điều kiện cho nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền, đoàn thể trong sạch, vững mạnh; đóng góp ý kiến cho cán bộ, đảng viên và công chức về đạo đức, lối sống; tham gia bàn bạc, thống nhất các nội dung xây dựng, sửa đổi, bổ sung hương ước, quy ước ở thôn, tổ dân phố (Đặc biệt vừa qua thực hiện Chỉ thị số 17 của BTV Tỉnh ủy về thu gom, xử lý triệt để rác thải đã có 281/281 thôn, tổ dân phố sửa đổi bổ sung hương ước, quy ước). Hằng năm tiến hành họp bình xét các gia đình đạt tiêu chuẩn văn hóa để biểu dương, khen thưởng vào Ngày hội đại đoàn kết toàn dân, tạo sự chuyển biến tích cực trong việc thực hiện nếp sống văn hóa, phát huy tinh thần đoàn kết, tự quản ở các khu dân cư…

Thứ tư, vai trò giám sát của nhân dân được thực hiện thông qua hoạt động của Ban thanh tra nhân dân và Ban giám sát đầu tư của cộng đồng. Ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư của cộng đồng ở cơ sở được thành lập, thường xuyên kiện toàn; được tập huấn nghiệp vụ; định kỳ tổ chức giao ban nắm tình hình, thu thập thông tin, tổng hợp ý kiến, phối hợp, đề xuất, kiến nghị với cấp uỷ, chính quyền giải quyết kịp thời những vấn đề liên quan đến thực hiện và thực thi chính sách, pháp luật; trực tiếp giám sát các công trình được đầu tư của địa phương, các công trình do nhân dân huy động nguồn đóng góp. Thực hiện nghiêm túc việc giám sát hoạt động của HĐND, UBND xã; của đại biểu HĐND, cán bộ, đảng viên. Thực hiện Quyết định số 217, 218-QĐ/TW của Bộ Chính trị (khoá XI), MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội đã chủ động xây dựng kế hoạch, đăng ký với cấp uỷ cùng cấp và tổ chức thực hiện một số nội dung giám sát, phản biện xã hội. Phối hợp tổ chức giám sát việc thực hiện chủ trương, chế độ của nhà nước cho các đối tượng chính sách; các nội dung liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, hội viên.

Thứ năm, thực hiện dân chủ, công khai trong xây dựng NTM, các xã trong huyện đã chỉ đạo thực hiện công khai, minh bạch các chủ trương, cơ chế, các nguồn lực, các khoản huy động đóng góp của nhân dân; việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng các nguồn hỗ trợ của tỉnh, huyện được tiến hành đảm bảo nghiêm túc, đúng tiến độ, nhân dân được thảo luận, bàn bạc, tham gia ý kiến, phát huy trí tuệ, chung sức tham gia xây dựng nông thôn mới. Do thực hiện tốt việc công khai, dân chủ do vậy các nội dung trong xây dựng nông thôn mới, không có nơi nào xảy ra khiếu kiện, tố cáo, sai phạm liên quan đến xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng nông thôn.

Kính thưa các vị đại biểu!

Bên cạnh những kết quả đạt được là chủ yếu, song công tác lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở xã, thị trấn trên địa bàn huyện vẫn còn những tồn tại, hạn chế sau: Công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt các chủ trương, chính sách, pháp luật về QCDC ở một số xã chưa kịp thời, còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa cao. Một số cấp ủy cơ sở chưa thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai tổ chức thực hiện Pháp lệnh dân chủ, chưa coi đây là một trong những nhiệm vụ thường xuyên, nhiệm vụ chính trị của địa phương; chưa thực hiện tốt QCDC nên dân đến đơn thư KNTC (lĩnh vực đất đai, ngân sách, XDCB). Vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu ở một số đơn vị trong việc thực hiện dân chủ ở cơ sở chưa được phát huy. Công tác tham mưu và hoạt động của Ban Chỉ đạo Quy chế dân chủ cơ sở ở một số xã còn hạn chế. Một số ít người dân còn lợi dụng dân chủ, gây trở ngại tới việc triển khai một số nhiệm vụ chính trị của địa phương, nhất là trong việc đền bù GPMB. Công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư ở một số xã chưa được quan tâm đúng mức, kịp thời, kéo dài dẫn đến tình trạng đơn thư vượt cấp. Hoạt động của Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư cộng đồng hiệu quả chưa cao.

Kính thưa các vị đại biểu khách quý!

Thưa toàn thể các đồng chí dự Hội thảo!

Để tiếp tục thực hiện tốt Quy chế dân chủ cơ sở trên địa bàn huyện, thời gian tới BTV  Huyện ủy Lục Nam chỉ đạo thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, các cấp uỷ Đảng, chính quyền cơ sở phải có nhận thức đúng, xác định việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở là nhiệm vụ quan trọng, đồng thời thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”,“Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ” trong thực hiện các chủ trương lớn của huyện, địa phương. Đưa công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở xã, thị trấn một cách đồng bộ, trở thành nề nếp gắn chặt với chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức, từng mặt công tác và trách nhiệm của từng cá nhân, nhất là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền.

Hai là, Thường xuyên củng cố, kiện toàn, phân công nhiệm vụ cụ thể và nâng cao chất lượng hoạt động của BCĐ QCDC huyện và các xã, thị trấn. Hằng năm, xây dựng kế hoạch kiểm tra tập trung vào các lĩnh vực nhạy cảm như quản lý đất đai, ngân sách, XDCB và nhưng cơ quan, đơn vị, địa phương phức tạp, nội bộ mất đoàn kết.

Ba là, trong xây dựng và triển khai thực hiện quy chế dân chủ ở xã, thị trấn, các cấp ủy đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở cần thực sự quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, thường xuyên kiểm tra và bám sát cơ sở, giải quyết kịp thời những vướng mắc, khó khăn và những vấn đề mới nảy sinh trong quá trình triển khai thực hiện. Cần tăng cường lãnh đạo chính quyền, Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể Nhân dân hướng dẫn và vận động Nhân dân thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cấp xã, thị trấn. Các chủ trương, chính sách, các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội cần thực hiện nghiêm túc, có trách nhiệm trong việc lấy ý kiến nhân dân trước khi ban hành, nhất là những chủ trương, chính sách, các chương trình, dự án, kế hoạch kinh tế - xã hội...có liên quan, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân ở cấp xã; tăng cường xây dựng chỉnh đốn Đảng; cải cách hành chính, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí phải gắn với việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và coi đây là một giải pháp quan trọng để thực hiện. Tập trung nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và trách nhiệm của đại biểu dân cử trong thực hiện. Các tổ chức cơ sở Đảng phải coi trọng công tác xây dựng Đảng, thực hiện tốt dân chủ trong Đảng, nghiêm túc tự phê bình và phê bình việc thực hiện quy chế dân chủ, tránh việc thực hiện dân chủ hình thức, chạy theo thành tích. Trong đó, mỗi cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên phải phát huy tính tiền phong, gương mẫu thực hiện quy chế dân chủ, tạo niềm tin trong nhân dân.

Bốn là, tăng cường sự lãnh đạo và chỉ đạo của cấp uỷ Đảng, nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu cấp uỷ, đứng đầu chính quyền và trách nhiệm của đại biểu dân cử. Trong thực hiện quy chế dân chủ ở xã cần đưa tiêu chí kết quả thực hiện quy chế làm tiêu chuẩn thi đua để đánh giá xếp loại của từng đơn vị và từng cá nhân. Theo đó, mỗi năm, cần nghiêm túc xem xét, đánh giá vai trò cũng như chất lượng, hiệu quả lãnh đạo của cấp uỷ, chính quyền, việc thực hiện công vụ của cán bộ, công chức, đảng viên cũng như trách nhiệm của MTTQ và các đoàn thể chính trị-xã hội trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên, công chức lợi dụng chức quyền để tham nhũng, gây phiền hà cho dân, không thực hiện pháp luật dân chủ, vi phạm quyền làm chủ của nhân dân. Bên cạnh đó, muốn cho dân chủ trở thành nền nếp trong đời sống hàng ngày của xã hội, phải coi việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách và thường xuyên, lâu dài của các tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể gắn việc thực hiện học tập và làm theo tấm gương, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Năm là, lựa chọn những vấn đề phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm để tổ chức khảo sát, xin ý kiến, tạo sự đồng thuận trong nhân dân, từ đó tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện và kịp thời chấn chỉnh những hạn chế trong tổ chức thực hiện, hướng tới sự hài lòng của nhân dân. MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội thực hiện tốt vai trò giám sát và phản biện xã hội, nhất là đối với những vấn đề có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân (trong trường hợp chính sách, pháp luật đúng mà nhân dân chưa hiểu, chưa đồng tình, thì phải ra sức tuyên truyền, vận động, giải thích, biết chờ đợi nhân dân, không gò ép, áp đặt một cách thô bạo); tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; tăng cường giám sát việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025.

Sáu là, tăng cường tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở gắn với triển khai công tác dân vận; giám sát việc thực hiện các kết luận kiểm tra thực hiện QCDC của các cơ quan, đơn vị. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng và thực hiện quy chế ở từng địa phương, đơn vị, bảo đảm thực chất, hiệu quả và được thực hiện thường xuyên, liên tục. Đi đôi với phát huy, mở rộng dân chủ, phải chú trọng giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật và đề cao trách nhiệm xã hội, trách nhiệm công dân.

Trên đây là tham luận “Thuận lợi, khó khăn và giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở xã, thị trấn trên địa bàn huyện Lục Nam”. Trước khi dừng lời, một lần nữa thay mặt cho Huyện ủy Lục Nam xin được kính chúc các vị đại biểu mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc Hội thảo thành công rực rỡ. Xin trân trọng cảm ơn!